Özel Dosya - Yasin Dedebekiroğlu - Özkan Uğur

Nasıl da birmiş meğer hasretler

Yıl 1953, ülke gündemi bir hayli hareketli. Doğumların, kayıpların ve önemli olayların yılı. Dumlupınar denizaltı faciası yaşanmış, Atatürk'ün aziz naaşı ebedi istirahatgâhı Anıtkabir'e taşınmış. Siyasi gündemin nabzının düşmediği yıllar. Takvimler 17 Ekim’i gösteriyor ve Uğur ailesinin beşinci çocuğu dünyaya geliyor. Baba Hurşit Uğur, o tarihte İstanbul Şehir Hatlarında çarkçıbaşı olarak çalışıyor, anne Nahide Uğur ise ev kadını. İşte o çocuk Türkiye’nin gelmiş geçmiş en iyi ve çeşitli yeteneklere sahip müzisyenlerinden Özkan Uğur, nüfus adıyla Raif Özkan Uğur.

Bu renkli insanın müziğe olan ilgisi ilkokulda eline aldığı mandolinle başlamış. Hatta ilk dönemler oyuncu olmakmış hayali. Bu durumu kendisiyle yapılan bir röportajında şu sözlerle ifade etmiş; “Oyuncu olmak isterdim. Anneme ve babama zamanında çok yalvarmıştım konservatuara yazdırmaları için. Ama iyi ki de yazdırmamışlar: Öyle olsaydı MFÖ olmazdı. MFÖ'süz bir hayat düşünemiyorum. Bunu her zaman söylerim."

Ağabeyinin Hollanda’dan getirdiği gitar her şeyin başlangıcı. Kendi kendine akor kalıplarını öğrenmiş ve Fenerbahçe lisesinde okurken “Atomikler” adında ilk amatör müzik grubunu kurmuş. Bu grupla o dönemin popüler şarkılarını yorumlamış günümüz tabiriyle kavır (cover) yapmıştır. Bir dip not eklemek isterim, Türk sahaf dünyasının ünlü ismi, koleksiyoner ve sahaf Uğur Güracar Özkan Uğur’un aynı liseden arkadaşıdır. Kaderin cilvesi mi, yoksa acı bir tesadüf mü, Özkan Uğur’un vefatından bir gün sonra 9 Temmuz 2023’ te kalp krizi geçirerek vefat etmiştir. Hatta bir gün evvel sosyal medya hesabından şu sözlerle bazı fotoğraflar paylaşmış; “Özkan Uğur...Fenerbahçe Lisesi’nden arkadaşımızdı. Mahallemizin ağabeyi sayılırdı. 70'lerde Kalamış'ta, özellikle de Kalamış İskelesi'nin dibindeki "Köhne" nam çay bahçesindeki muhabbet kazanının mutat müdavimlerindendi. Bu dünyaya da, muhtemelen Mazhar'a da dayanamadı...Gitti...” Bir fotoğrafın altına da; “YIL 1969 lise 1deyiz Tamer Aktekin (Ritim Gitar) Özkan Uğur (Solo Gitar) Engin Suay (Bateri) Ve ben (Bas gitar).... Hülya adlı bir de bayan solistimiz vardı ama o her yere gelmezdi) OPTİMATLAR adlı bir orkestra kurmuştuk. Fenerbahçe spor tesisleri lokali ve Moda Yelken Kulüpte konserler verirdik... bir konserimizde lokalin fotoğrafçısıydı anı ölümsüzleştiren..." notunu düşmüştür. Bu notları sizlerle paylaşmamdaki en önemli etken Özkan Uğur’un müzikle olan bağının ne kadar güçlü temeller üzerine kurulu olduğunu göstermek. Başarının bir tesadüf olmadığını ve bu yolda harcanan mesaiyi düşünün isterim.

Müziğe tam manasıyla profesyonel adımını 1970 yılında Şerif Yüzbaşıoğlu Orkestrası’nda atıyor. 1971 yılında yaşadığı semt olan Kızıltoprak’ta Kaygısızlar grubunun bateristi Ali Serdar onu Mazhar Alanson ve Fuat Güner’le tanıştırıyor. Bu tanışmayla ilgili ölümünden çok kısa süre önce TRT Müzik kanalında yayınlanan bir programında Alanson; bir prova yerimiz var Ankara’dan geliyorum çalışmaya, kapıdan içeri al yanaklı genç bir çocuk giriyor, “kim bu?” diyorum. Arkadaş Bas gitar çalıyor, diyorlar. Kardeşim diyorum grupta bir basçı var (Sadık Kuyaş), iki bas mı olacak yani? Bir süre çift bas gitarla sahnelerine devam ediyorlar. Kuyaş'ın Paris'e gitmesi ile grubun bas gitaristi Uğur oluyor. Ancak grup bir süre sonra dağılıyor.

Uğur, 1972 yılında Barış Manço’nun kurmuş olduğu Kurtalan Ekspres’in kadrosunda da yer aldı. Hatta o dönem kendi bas gitarını yapmaya çalışır ancak bir süre sonra Barış Manço ona “Fender Jazz Bass” hediye eder. Hayatını kaybettiği son güne kadar bu gitar favorisi olmuştur. Grupla bir plak yayımladıktan sonra Barış Manço’nun askere gitmesiyle birlikte yine yolları ayrılır. Özkan Uğur, Aydın Çakuş ve Nur Yenal’la Ter adındaki topluluğunu kurar. Ekip Erkin Koray’la birleşir ve 1972 yılında “Hor Görme Garibi / Züleyha” 45’liğini çıkarır. Barış Manço’nun askerden dönüşüyle tekrar kendini Kurtalan Ekspres grubunda bulur. İki yıl grupla çalıştıktan sonra farklı gruplara geçer, ancak bu gruplarla da pek fazla uyuşamaz. 1976 yılında Fuat Güner ve Mazhar Alanson “Mazhar – Fuat” adıyla folk rock tarzında Türküz Türkü Çağırırız albümünü çıkarır. Aslında bu albümde bas gitarda Özkan Uğur vardır. En nihayetinde resmi olarak da gruba dahil olmasıyla İpucu Beşlisi adını alırlar. “Heyecanlı / Hop Otur Hop Kalk” adında bir 45’lik yayımlayıp Seyyal Taner’le çalışırlar. Grup uzun ömürlü olmaz ve yolları yine ayrılır.

1978 yılına gelindiğinde Cengiz Teoman ile Dilek Ertek'in sözlerini yazdığı Galip Boransu bestesi “İmkânsız” adlı parça ile Grup Karma adıyla Türkiye elemelerine katılırlar. Grup Karma Eurovision Türkiye finallerinde derece alır. Bu noktadan sonra günümüz tabiriyle piyasaya işler yaparak geçimini sağlar. 1980’li yıllara gelindiğinde yaşanan darbe sebebiyle Türkiye’nin siyasi iklimi değişmiş, sosyokültürel anlamda birçok şey farklılaşmıştır. İçerikleri sakıncalı bulunan kitaplar, ne olduğuna bakılmaksızın kapak görselleri sebebiyle yakılan yerli / yabancı plaklar…

Yukarıda paylaştığım Uğur Güracar’ın da hatırlattığı, Kadıköy Kalamış’taki Köhne isimli çay bahçesi 70’lerde gençlerin buluşma yeridir. Özkan Uğur, Mazhar Alanson, Fuat Güner daha kimler kimler mekânın müdavimidir. Ancak 1980 darbesi bu durumu değiştirir.

Bu sıralarda Özkan Uğur, Ferhan Şensoy’un Şahları da Vururlar, Kahraman Bakkal Süpermarkete Karşı isimli oyunlarında hem oyuncu hem müzisyen olarak yer alır. Hepimizin melodisini duyar duymaz tanıyacağımız ve dilimize pelesenk olan Yalnızlık Ömür Boyu, Ele Güne Karşı gibi birçok hit parça burada doğar.

Artık iyice tanınmaya başlamıştır, tiyatro sahnesinin de tozunu yutmasından mütevellit kafasında şimşekler çakmaya başlamıştır. Yine aynı dönemlerde Devekuşu Kabare oyunu Büyük Kabare’de de yer alır. Gazinolarda, konserlerde ve müzikallerde Ajda Pekkan ve Sezen Aksu'ya vokal yaparak para kazanmaya çalışır.

Sonunda 1983 yılında Mazhar - Fuat - Özkan olarak resmen bir araya geliyorlar. Kendilerine yalnızca isimlerinin baş harfleriyle oluşturdukları “MFÖ” ismini veriyorlar. Varlarını yoklarını, yaptıkları gofret reklamı müziğinden kazandıkları tüm parayı ilk albümlerine yatırırlar. Arabesk furyasının sözüm ona taşı toprağı altın İstanbul’dan tüm ülkeyi etkisine aldığı bir dönem bu dönem. İşin ne kadar zor olduğunu siz düşünün. Çok kapı kapanıyor yüzlerine.

Türk müzik tarihinin en uzun soluklu grubu MFÖ ilk albümleri “Ele Güne Karşı Yapayalnız” ile 1984 Ocak ayında dinleyicisiyle buluşur. Albüm çok iyi bir satış ivmesi yakalar ve haftalarca liste başı kalır. Bu albümle birlikte Türkçe pop/rock müziğine de yeni bir soluk gelmiştir. Yıllar sonra yapılan bir röportajlarında; “aslında biz her albümde farklı bir sound denemiştik” demişlerdir. Şimdi dinleyince gerçekten öyle. Aynı zamanda bu albüm 2017 yılında yayımlanan bir gazetenin Türkiye'nin En iyi 100 Albümü listesinde ilk sırada yer aldı. Hepimizin konserlerde Güllerin İçinden şarkısının sonunda Özkan abimizden dinlediğimiz o enfes bas gitar solosunu albümde Erkan Oğur çalmıştır ama Özkan Uğur bu açıklamayı her fırsatta yaparak hakkı teslim etmiştir.

Günümüzden bakınca kolay gibi görünse de dönemine göre bir hayli geç tanınmışlardır. Aslında otuzlu yaşları geçtikleri bu dönemde meşhur olmak onları birbirlerine daha sıkı bağlamıştır. Gençlik heyecanlarını olgunluklarıyla yoğurmuşlardır. Özkan Uğur’un ses rengi bir hayli dikkat çekicidir. Uydurduğu sözler ve seslerle, şarkılar resmen devleşir. Grubun adeta dinamosu gibi, heyecanı hep yüksek tutmayı başarır. Örneğin Ali Desidero şarkısını onsuz düşünmek imkansızdır.

Albümden bir yıl sonra Eurovision kapıları açılır. Özkan Uğur’un sokakta oynayan çocuklardan duyduğu kelimeleri ekleyerek renk kattığı “Diday Diday Day” ve 1988 yılında da “Sufi” olmak üzere iki kez bizi temsil ederler. 1989 yılında da “Adı Naim” ile elemelere katılırlar ancak bu pek başarı getirmez.

Aynı yıl Aysun Aslan ile evlenir. Bu evlilikten Alişan adında bir çocukları olur. Alişan da babasıyla birlikte birkaç filmde yer almıştır.

Grubu MFÖ olmak üzere, tanıdığımız tanımadığımız çok isme vokalleriyle destek olur. Grupta solo albüm yayınlamayan tek isimdir. Bir röportajında bunu kendisinin bu şekilde tercih ettiğini belirtmiştir. Yavuz Çetin, Sezen Aksu, Demet Sağıroğlu, Yonca Lodi… daha kimler var saymakla bitmez. Sezen Aksu’nun Deliveren albümünü dinlemenizi öneririm, dikkatle dinleyenler ne demek istediğimi anlayacaktır.

Oyunculuğa da adım atmıştır artık. Ali Poyrazoğlu ve Mazhar Alanson’un başrollerini paylaştığı “Arkadaşım Şeytan” filminde yer almıştır. 1996 yılında Yönetmenliğini ve senaristliğini Yavuz Turgul'un yaptığı Eşkıya filmindeki Sedat rolünü üstlenmiştir.

1993-1994 Yıllarında Müzikli Hatıralar adında TRT’de MFÖ olarak bir programda yapmışlardır.

Yine bu yıllarda TV dizilerine de dahil olmuş, İkinci Bahar dizisinde Zabıta Şecaattin rolüyle izleyenlere merhaba demiştir. Yer aldığı her reklam, dizi, film sevilmiş, canlandırdığı her karakteri resmen yaşamıştır. Yer aldığı işler saymakla bitmez, bu sebeple bir listesini yazının sonunda bulabilirsiniz

İlk olarak yayınladığı solo şarkı 1998 yapımı “Karışık Pizza” filmi için yaptığı “Maksat Muhabbet Olsun” parçasıdır. 2004 yılında Cem Yılmaz’ın GORA filminde rol almış, aynı film için Olduramadım isimli bir şarkı yapmıştır. Bu şarkının esin kaynağının eşi olduğunu, bir kısım sözlerini Aysun hanımın yazıp bıraktığı bir notta gördüğünü ifade etmiştir. Şarkının güzel bir de klibi vardır. Muhtemelen herkesin hatırlayacağı Poyraz Karayel dizisinde seslendirdiği “Aynada” isimli şarkıyla 2016 yılında bir de single yayınlamıştır.

2010’lu yıllara geldiğimizde maalesef lenfoma kanserine yakalanır. Büyük bir sabırla tedavi sürecini tamamlar ve kanseri yener. Bu hastalıktan sonra yine eski sağlığına kavuşur. Ancak 2020 yılında hastalığı tekrar nükseder. Akıllı ilaç tedavisi görür, hatta sosyal medya hesabından kanserli hücrelerin de temizlendiğini ifade etmiştir. Vefatından 1,5 ay evvel yoğun bakıma alındı. Sevgili Özkan Uğur, 8 Temmuz 2023 günü 69 yaşında bu dünyaya veda etti. Sesi kulaklarımızda, ismi kalbimizde yaşayacak.

Vefatından sonra İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından adına bir müzik stüdyosu kurulmuştur.

Yattığı yer incitmesin.

Anısına Saygıyla,

Yasin Dedebekiroğlu

Albümler / Kayıtlar

Barış Manço & Kurtalan Ekspres

1972: Ölüm Allah'ın Emri / Gamzedeyim Deva Bulmam

1973: Lambaya Püf De / Kalk Gidelim Küheylan

1973: Gönül Dağı / Hey Koca Topçu

1974: Nazar Eyle / Gülme Ha Gülme

Rıfat Öncel & Kurtalan Ekspres

1973: Zeynebim / Dosta Bizden Selam Olsun