CADILAR BAYRAMI: KORKU VE EĞLENCENİN BULUŞTUĞU GECE - EBRU DOĞUSOY'DAN CADILAR BAYRAMI TEMALI TAVSİYE FİLMLER
Cadılar Bayramı’nın kökeni aslında İrlanda ve İskoçya’daki eski Kelt festivali Samhain’e dayanıyor. Bu festival, Keltler için hasat sezonunun sonunu ve kışın başlangıcını simgelerdi. 31 Ekim’de kutlanan Samhain’de, ölülerin ruhlarının dünyaya döndüğüne inanılırmış. O dönemde kötü ruhlardan korunmak için ateşler yakılır, insanlar maskeler ve kostümler giyermiş.
Roma İmparatorluğu Kelt topraklarını fethedince, Samhain festivali Hristiyan gelenekleriyle harmanlanmış. Hristiyanlıkta, 1 Kasım “All Saints’ Day” olarak anılırken, 31 Ekim de “All Hallows’ Eve” olmuş. Zamanla, bu isim “Halloween” olarak kısalmış.
Orta Çağda ise Cadılar Bayramı Avrupa’da daha da yaygınlaşıyor; insanlar kostümler giyip evleri dolaşarak şeker ya da yiyecek toplamaya başlıyor. Sonrasında 19. yüzyılda, İrlandalı ve İskoç göçmenler bu gelenekleri Amerika’ya taşıyor ve Cadılar Bayramı iyice popüler hale geliyor; şeker toplama (trick or treat), korku temalı süslemeler ve kostüm partileri gibi birçok eğlenceli detay ekleniyor.
Günümüzde Cadılar Bayramı hem eski Kelt geleneklerini hem de Hristiyan etkilerini içinde barındıran, çok kültürlü bir kutlama olarak devam ediyor diyebiliriz.
Türk kültüründe ise Cadılar Bayramından iki ay sonra Trakya bölgesinde, özellikle Edirne’nin Çamlıca köyünde Ocak ayında her yıl “Bocuk Gecesi,” kutlanıyor. Bu gecede, Orta Çağ’dan kalan inanışlar yaşatılarak kışın en sert günlerinde kötü ruhlardan korunmak için ritüeller yapılıyor. Köylüler “Bocuk” adında beyaz giysilere bürünüp komşularını korkutuyor; yüzlerine nişasta sürüp cadı gibi figürler yaratıyorlar. Evlerde kabak tatlısı hazırlanıyor çünkü bu tatlının evin bereketini artırıp kötülüklerden koruyacağına inanılıyor. Bu gelenek bin yılı aşkım süredir devam ediyor.
Cadılar Bayramının yaklaşmasının şerefine, bu ürkütücü ancak bir o kadar da eğlenceli dönemi biz de bu bayrama yakışacak filmler derleyerek kutlamak istedik.
İşte seçtiğimiz 10 Cadılar Bayramı filmi;
1-The Nightmare Before Christmas (1993)
Tim Burton’ın elinden Noel ve Cadılar Bayramını bir araya getiren bu stop motion filmde, Cadılar Bayramı kasabası ve Jack Skellington ile tanışıyoruz. Ürkütücü ve oldukça eğlenceli bir karakter olan Jack artık Cadılar Bayramını kutlamaktan sıkılmıştır ve yeni planları vardır.
2-Hocus Pocus (1993)
300 yıl boyunca lanetlenmiş olan Sanderson kardeşlerin, Cadılar Bayramında geri dönüşüne şahit oluyoruz. Sanderson kardeşlerin oldukça komik maceralarını izlerken, bir yandan bu üç cadının lanetlenip hayatta kalma mücadelelerini izliyoruz.
3-Halloween (1978)
Slasher türünün öncülerinden olan bu kült filmde, Michael Myers adlı katilin Cadılar Bayramında yaptığı katliamı izliyoruz.
4-Scream (1996)
Gençleri hedef alan seri katil, bir yandan korku klişelerine göndermeler yaparak gerilim ve mizahı bir araya getiriyor. Tam olarak 90’ların gençlere yönelik korku filmlerinden diyebiliriz.
5-The Addams Family (1991)
Gotik tarzlarıyla öne çıkan bu acayip ailenin hayatına dahil oluyoruz. Bu tuhaf aile çocuklarını normalleştirmeye çalışırken işler iyice çığırından çıkıyor.
6-Ghostbusters (1984)
Paranormal olayları çözmek için bir araya gelen bilim insanları, New York’u hayaletlerden korumak için savaşıyor. Efsane müziği ile birlikte ürkütücü/komik bir aile filmi.
7-The Crow (1994)
Eric Draven isimli ölü bir müzisyen, ölen nişanlısının intikamını alabilmek için Cadılar Bayramında dünyaya geri döner. Edgar Allan Poe’nun ‘The Raven’ şiirinden ilhamla yapılmış ve aynı zamanda bir çizgi romana sahip bu film için gotik bir başyapıt diyebiliriz. Filmin çekimleri sırasında kullanılan silahın boş olması gerekirken dolu çıkması sonucu başrol ve aynı zamanda Bruce Lee’nin oğlu olan Brandon Lee’nin ölümü ise filmi çok daha trajik bir noktaya taşıyor. Brandon Lee’nin ölümünün sır perdesi ise hala aralanamadı…
8-The Witches of Eastwick (1987)
Küçük bir kasabada yaşayan üç kadın, hayallerindeki erkeği çağırmak için büyü yaparlar. Kasabada aniden beliren yabancı, bu üç kadının hayatını beklenmedik bir şekilde değiştirir.
9-Edward Scissorhands (1990)
Ellerinin yerinde makaslar olan Edward, yeni kasabasına uyum sağlamaya çalışır. Gotik masal tadında bir film. Masalsılığının yanında oldukça duygusal sahneleri de mevcut.
10-Practical Magic (1998)
Cadı olan Owens kardeşlerin ailesindeki tüm kadınlar büyü yapma yeteneğine sahiptir, ancak lanetleri yüzünden âşık oldukları erkekler erken yaşta trajik bir şekilde ölür. Kardeşler bir yandan laneti kırmak için uğraşırken diğer yandan kasabada normal bir hayat sürmeye çalışırlar.
Bilirsiniz; Hepimizin içerisinde küçük bir cadı vardır. İyi seyirler…
EBRU DOĞUSOY