“Bu dünyada kadın olmanın gereği, var olmak istiyorsan yanman gerek." - Serkan Aydın, Afife Oyununu Yazdı
AFİFE
“Bu dünyada kadın olmanın gereği, var olmak istiyorsan yanman gerek." DEMET EVGAR
Afife Tiyatro ve Zorlu PSM ortaklığıyla yeni sezon boyunca Zorlu PSM Turkcell Sahnesi’nde tüm ihtişamı ile devam ediyor.
Selin Cankı Ceylan kaleme aldığı, "AFİFE" Serdar Biliş tarafından yönetilmiş, oyununun müziği Tuluğ Tırpan, hareket tasarımı Candaş Baş, sahne ve kostüm tasarımını Gamze Kuş, ışık tasarımı Cem Yılmazer, ses tasarımı Ozan Yılmaz, multimedya tasarım ve prodüksiyon Illusionist, şarkı sözleri Ilgın Kopuz ve Sezen Aksu tarafından yapılmış.
Piyes de Demet Evgar, Tilbe Saran, Necip Memili, Bora Akkaş, İdil Sivritepe, Bedir Bedir, Atılgan Gümüş, Orkuncan İzan, Ekremcan Arslandağ, Gül Öykü Su Okur, Bilge Çınar, Basma Seiba aynı sahneyi paylaşmışlar.
“Bu dünyada kadın olmanın gereği
Var olmak istiyorsan yanman gerek.
Yanarken peşinden gelenlerin yolunu aydınlatman,
Kendini feda etmen gerek.”
"Kuşaklar boyunca tüm tiyatro sanatçılarına ve cesur kadınlara ilham olmuş, bir deniz feneri gibi karanlık zamanlarda yol göstermiş bir ışık, bir simgedir Afife. Sahnede olmayı bütün mevcudiyetiyle arzulayan Afife’nin, kadının sahneye çıkmasına, göz önünde olmasına, yasak koyan düzene başkaldırısının çağdaş bir yorumudur. İşgal altında İstanbul’da cephesini perdesi bellemiş çok kültürlü bir tiyatro kumpanyasının sahne arkası…"
Tiyatro severlerin 14 Eylül’de prömiyerini izlediğiniz "Afife" piyesini geçtiğimiz haftalar da can atarak izlemeye gittim. Piyes hem duygusal derinliği hem de estetik zenginliğiyle beni etkiledi.
Piyes 120 dakika tek perde, bu kadar büyük ve başarılı bir piyesi sahneye koymak cesaret ister. Tam anlamıyla izlediğimiz "Afife" hem duygusal derinliği hem de estetik zenginliğiyle beni gerçekten çok etkiledi. Şarkıların olduğu sahneler çok ince düşünülmüş, santimetre kareye beş bin ilmek işler gibi işlenen bir piyes. Dekor, ışık ve oyuncular muhteşemdi. Tüm ekibi tebrik ediyorum.
İkinci kez izlemek için can atıyorum.
Uzun zamandır izlediğim en etkileyici prodüksiyon. Öncelikle Tilbe Saran ve Demet Evgar ayakta alkışlanmayı hak ediyorlar. Tabii ki tüm oyuncular, müzikler, dekor ve kostümler, video çekimleri, ışıklar, sahne düzenlemeleri ile tiyatronun büyüsünü yaşatan, Afife’nin hikayesini bize yalın bir dille aktaran, bazen güldüren bazen boğazımızı düğümleten ama ilk andan son ana kadar göz kırpmadan izleten güçlü ve modern bir Afife piyesi olmuş. Eminim ki "Afife", Demet Evgar, Tilbe Saran ve tüm oyuncular ve prodüksiyon ile gurur duyardı.
Bu sezonun en başarılı prodüksiyon ve başarılı ekibi desem abartmamış olurum. Prodüksiyon ayakta alkışı fazlasıyla hak ediyor. Döner sahne arkadaki büyük ekran tiyatrodan ziyade sanki sinema filmi izliyor hissini uyandırıyor bizlere. Oyunun tüm şarkıları, ışık tasarımı ve kostümler harikaydı. Oyuncular zaten efsane… Tabii ki böyle güçlü bir kadro ve prodüksiyondan iyi bir oyun çıkmalı. Piyeste bir Cumhuriyet kadınını anlatan "Afife" Demet Evgar'ın sesiyle, muhteşem mesajlar vererek tüm kadınların duygularına tercüman oluyor. Salonda ses yok, çıt çıkmıyor, nefesler tutuluyor. Kesinlikle izlenmesi gereken bir oyun, iki saat tek perde full aksiyon muhteşem bir serüven yaşattınız bizlere, teşekkür ederiz.
Piyeste sahneye çıkan kadınların kısıtlanması Afife Jale’nin sahneye çıkma mücadelesi üzerinden güçlü bir şekilde işlenmiş.
"Delinin biriydi, belliydi dersiniz." Afife Jale
Tıpkı Demet Evgar'ın bir eş, bir anne, tiyatro, dizi, sinema ve reklam oyuncusu olarak verdiği mücadele gibi. Bir kadın olarak çok da kolay olmasa gerek. Tüm bu koşturma içinde kendine zaman ayırıyor mu acaba? Tüm bu çılgınlıklar içinde Demet Evgar, sorumlulukların hepsini yaparım, sahneye de çıkarım diyor. Performansını, eş ve anne olarak ayakta alkışlıyor ve takdir ediyorum.
Tabii ki tüm bunlar göz önüne alındığında kadınların işlerinin çok zor olduğu ve üstüne bir de toplumsal baskılara ve yasaklara karşı direnişi, Afife’nin trajik ama bir o kadar ilham verici hikayesiyle birleşerek izleyiciyi derinden etkiliyor.
Oyuncu kadrosu oldukça başarılıydı, zaten başka projelerde de rüştünü kanıtlamış isimler var Demet Evgar, Tilbe Saran, İdil Sivritepe, Bora Akkaş. Fakat özellikle Necip Memili’nin güçlü performansı dikkatleri üzerine çekiyor. Oynadığı karakteri benimsemiş, ete kemiğe bürünmüş derinlemesine içselleştirmiş. Oynadığı karaktere üflediği ruh ile mührünü basan Necip Memili, gözlemlediğim kadarıyla seyirciden tam not alıyor.
Piyeste dans sahneleri ve müzik kalitesi ayrı ayrı övgüyü hak ediyor. Sezen Aksu, Tuluğ Tırpan, Ilgın Kopuz ve Başak Doğan gibi isimler ile beraber sahneye büyük katkı sağlayan diğer kıymetli müzisyenlerin performansı piyesin ruhunu güçlendirecek bir şekilde düşünülmüş. Asıl mesele, koro ve müzik seçimleri, oyunun atmosferine katkıda bulunan en güçlü unsur.
Dekor ve sahne tasarımı ise oldukça özenle hazırlanmış. Piyese hizmet eden hareketli düzenek önemli bir detay... Aslında sahnede oluşturulan her detay, dönemin atmosferini ve karakterlerin dünyasını güçlendiriyor. Sahne değişimleri ve objelerin kullanımı, oyunun dinamiğini yükseltti ve sahneler arasındaki geçişleri oldukça akıcı ve estetik bir hale getirdi. Bu tasarım, izleyicinin dikkatini çekmeyi başardı ve oyunun temposuna önemli bir katkı sağladı.
Piyeste kullanılan teknoloji ve yenilikçi anlayış bazı seyirciler tarafından eleştirilse de ben bu yaklaşımı başarılı buldum. Daha önce farklı oyunlarda kullanılan bu yöntem doğru kullanıldığı sürece başarılı oluyor. Fakat bazı piyeslerde doğru kullanılmadığı için başarısız oluyor. Günümüzde teknoloji ve yaşam tarzı değişimini düşünürsek, sahne anlamında duyguyu daha da yükselten bir faktör olmuş.
Afife Jale’yi yaşatmak, Haldun Dormen’in on iki yaşından bu yana hayali olduğunu piyesi oldukça kıymetli bir hale getiriyor. Haldun Dormen'in bu hayalinin gerçekleşmiş olması, Afife’nin o dönemde verdiği mücadeleyi, bugünün teknoloji ve prodüksiyon ile izlemek, şahit olmak bir izleyici olarak tarifsiz bir heyecan.
Bu güçlü prodüksiyon ve performansları bir an önce izlemenizi ve tarihin içinde tanıklık yapmanızı öneriyorum. Çünkü ben ikinci defa izlemek için zamanı yakalamaya çalışıyorum.
Şimdiden iyi seyirler diliyorum.
KÜNYE
Yöneten: Serdar Biliş Yazan: Selin Cankı Ceylan
Müzik: Tuluğ Tırpan Hareket Tasarımı: Candaş Baş Sahne ve Kostüm Tasarımı: Gamze Kuş Işık Tasarımı: Cem Yılmazer Ses Tasarımı: Ozan Yılmaz Multimedya Tasarım ve Prodüksiyon: Illusionist Şarkı Sözleri: Ilgın Kopuz ve Sezen Aksu
Oyuncular: Demet Evgar, Tilbe Saran, Necip Memili, Bora Akkaş, İdil Sivritepe, Bedir Bedir, Atılgan Gümüş, Orkuncan İzan, Ekremcan Arslandağ, Gül Öykü Su Okur, Bilge Çınar, Basma Seiba
Ensemble & Dans & Koro: Dila Yağcı, Alize Çalık, Begüm Canbulatoğlu, Mert Aksu, Gökçe Aksu, İlayda Evgin, Hilal Sibel Pekel, Şiva Canbazoğlu, İsmet Köroğlu, Hande Ömürlü, Bengi Şiir Umutlu, Feride Hakim, Nilay Çelebi, Ahmet Kahvecioğlu
Müzisyenler: Emre Günay, Sedat Utku Güçoğlu, Ekin Cengizkan, Ayberk Garagon, Emre Türkmen, Yavuz İsa Keskin, İlayda Gülümser, Ezgi Arda, Merve Türkmen, Onur Ermez, Yunus Hugül
Yardımcı Yönetmen: Hüseyin Tuncel, Serin Öztoprak, Buket Gülbeyaz
Yönetmen Yardımcısı: Ekin Deniz Görk Repetitör: Mert Öztekin Sahne ve Kostüm Sorumlusu: Onur Uğurlu Kamera Uygulama: Deniz Savaş Ertan Prodüksiyon Amiri: Çağan Öğüt Sahne ve Yapım Amiri: Eyüp Çelik (484) Teknik Sorumlu: Melisa Yıldız Teknik Asistan: Berkay Özcan
Sahne Görüntü Sistemleri Tasarımı (Display Team): İlker Kerem Üstündağ Video Operatör (Display Team): Alper Veli Sapaz, Emre Akın Neptun, Umut Batuhan Konan Illusionist Team- VFX Sorumlusu: Kutbettin Ecevit 3D Animasyon Sorumlusu: Furkan Alabaş Proje Koordinatörü: Oya Zehra Erben CG Sanatçı: Çiğdem Ecevit, Burcu Çavdar, Eyüp Ensar Mısır
Koro Şefi: Başak Doğan Ermenice Çeviri Editörü: Artun Gebenlioğlu Diyalekt Koçları (Hangardz): Yeğya Akgün, Tara Demircioğlu, Lara Narin Ses Koçu: Nilüfer Çelik Tonmaister: Gürkan Erdem Ses Operatörleri: Arın Kamiloğlu, Barkın Sarıgül, Defne, Anıl Ulaş Özcan Altyapı ve Sound FX: Mert Yüksel Işık Operatörleri: Coşkun Çağlar Dere, Tolga Erdoğan, Seçkin Ok
Takip Işığı Operatörleri: Buket Doğan, Hüseyin Ege Kök, Doğa Çınar, Nilüfer Alptekin Noyan, Yaren, Yağmur Şakoğlu, Enes Akyıldız Dekor Uygulama: Haşim Demir, Aykan Kaynarca, Murat Dereli, Mehmet Fatih Çelik Dekor Kurulum: Zeki Küçük, Mehmet Fatih Çelik, Kamil Vatansever, Özgür Meriç, Akın Güven Dekor Üretim: Antrepo, Hülya Genç, Özgür Genç Döner Sahne Operatörü: Onur Erdemir
Yapım Koordinatörleri: Şevval Remziye Erdinç (484), Şevval Çakır (Zorlu PSM) Yapım Sorumlusu: Betül Sarıkavak (484) Yapım Asistanları: Berke Şenel, Aren Camgöz, Sıla Doğançay Aksesuar Asistanları: Havva Şahin, Derin Tuncel Kostüm Asistanları: Gurbet Bayram, Nagehan Yıldırım, Mert Topal, Belce Şerifoğlu, Seval İşgören Fizyoterapist: Habil Yenici
Makyaj Ekibi (Kryolan Professional Make Up): Senem Sena İnanır, Buse Serdar, Gizem Akosman, Rahşan Acar, Nilay Demir, Doğukan Aygıran,Başak Aslanhan Saç Ekibi : Çağla Hazırcı, Çiğdem Sönmez, Öykü Özdoğan
Görsel İletişim Tasarımı: Özge Güven Basın İletişim: İletişim Deposu, Özlem Oğuz Sosyal Medya: Mehmet Eroğlu Hukuk Danışmanı: Av. Doğa Can Coşar Proje Tasarımı: Serdar Biliş, Demet Evgar Yapım: Afife Tiyatro & Zorlu PSM Yürütücü Yapımcı: Elif Özge Maltepe (484), Cansu Kurada (Zorlu PSM)
Afife Tiyatro Oyunu, Afife Jale’nin yaşam öyküsünden ilham alınarak yaratılmış hayali bir kumpanyanın hikâyesidir.
Teşekkürler; Ermeni Dialekt Danışmanı Bercuhi Berberyan Tarih Danışmanı Prof. Dr. Mehmet Ö. Alkan Prof. Dr. Seza Sinanlar Uslu
SERKAN AYDIN
